بررسی جلوه­های متنوع عرفانی در آثار امیرحسن دهلوی و بازتاب آن در آثارش و تداوم سنتِ شعرا و نویسندگان صوفی مسلک

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

امیر نجم الدین حسن بن علاء سجزی دهلوی، از پارسی گویان ممتاز دیار هند در قرن هفتم و هشتم هجری  است. این شاعر و نویسندۀ برجسته، اندکی پس از سعدی ظهور کرد. تأثیرپذیری امیرحسن از سعدی شیراز-به ویژه در غزل- تا بدان پایه است که با وجود شاعری برجسته چون امیرخسرو دهلوی(طوطی هند)، به «سعدی هند» شهرت می یابد. عشق و ارادت فراوان وی به سعدی شیرازی سبب گشته تا از نخستین پیروان وی باشد و برای رسیدن به زبان روان و لطافت های غزل، کوشش های بسیاری نموده است. این شاعر سیستانی الاصل، نقش مهمی در توسعه زبان فارسی در شبه قاره هند داشته و سخن فارسی را در دورۀ ممالیک این منطقه، به اوج عزت و اعتبار رسانده است.

دیوان اشعار وی  بالغ بر 9000 بیت است که شامل قصیده، غزل، ترجیع بند، ترکیب بند، رباعی و مثنوی است. امیرحسن در نثر فارسی نیز آثاری خلق کرده که بارزترینِ آن آثار، کتاب فوائدالفؤاد است که چراغ راه صوفیه بوده و آگاهی های ارزشمندی دربارۀ تصوف، چگونگی تعلیم و تربیت مشایخ صوفیان، و توضیح و تشریح اصطلاحات رایج میان صوفیه را در خود جای داده است.

رسالۀ پیش رو شامل 8 فصل است. در فصل اول کلیات مورد بحث قرار می گیرد که در بردارندۀ اهداف تحقیق، پیشینۀ تحقیق، بیان مسأله، فرضیه ها و روش تحقیق می باشد.

فصل دوم شامل شرح احوال و آثار امیرحسن می باشد و سعی بر آن بوده است که پیرامون زندگی شخصی امیرحسن و بررسی آثارش، مسائل اصلی به نگارش درآید.

فصل سوم، مختصری پیرامون پیدایش غزل بحث شده و غزلیات امیرحسن نیز بررسی شده است.

در فصل چهارم، پیشینه ای در زمینۀ عرفان و عرفا در عصرهای مختلف مطرح گردیده است.

از فصل پنجم به بعد که اصلی ترین بخش های این رساله است، به مستحسنات صوفیان و ذکر مقامات و احوال و در بخش پایانی به ذکر تمامی لغات و اصطلاحات عرفانی در غزلیات امیرحسن دهلوی پرداخته شده و کلیۀ مضامین و اصطلاحات، ضمن توضیح، با شاهد مثال از غزلیات استخراج گردیده است.

واژه های کلیدی: امیرحسن دهلوی، شیخ نظام الدین اولیا، عرفان، غزلیات، مضامین عرفانی.

مقدمه
عرفان اسلامی عموماً جنبۀ مثبت و پویا دارد؛ عارف می اندیشد و به سوی کمال می رود و دیگران را رهبری می¬کند؛ در عرفان اسلامی علم، دین، تقوا، اشراق، عشق به خدا و کمال مطلق یکجا جلوه می کند و شور و مستی و کشش و کوشش می آورد.
صوفیان و عارفان دانشمند و پارسایان روشن¬بین ایرانی و بزرگان جهان اسلام، با استفاده از علوم و معارف اسلامی و قرآن و احادیث، عرفان و تصوف را تدوین، و بحثها و گفتگوها و عبارات زیبا و دل¬انگیز در کتابها و آثار خود گنجانیده اند که بسیاری از آنها مخصوصاً در نظم و نثر فارسی، از شاهکارهای علمی و ادبی و عرفانیِ نه تنها ایران، بلکه جهان است.
از همان زمانی که تصوف رو به رشد نهاد؛ شعر، نقش بسیار مهمی در رواج و تکامل عرفان و تصوف اسلامی ایفا کرد. همانگونه که عرفان و تصوف نیز در تکامل ادبیات، اعم از نظم و نثر، نقش بسیار بزرگی داشته است. صوفیان و عارفان دل سوخته، پیوسته در احساسات و عواطف صوفیانۀ خود سرخوش هستند و بهترین زبانی که بتواند این عواطف و احساسات را بیان کند، زبان دل و احساسات یعنی «شعر» است که یکی از علل پیشرفت عرفان و تصوف همین است.
عرفان و تصوف، با شعر و ادب، پیوندی تنگاتنگ دارد و نفوذ افکار عرفانی در شعر پارسی و راه یافتن شعر به خانقاه ها، خود وسیلۀ بزرگی برای ظهور شاعران مشهوری گشته است. عارفان سعی کرده اند که داغِ درونی و هجرانِ جانان را با شعر و متون منثوری که نشأت یافته از شور و سوز باطنی و دور ماندن از اصل و حقیقت می باشد، بیان نمایند. مولانا می گوید:
هرکسی کو دور ماند از اصل خویش بازجوید روزگار وصل خویش
تصوفی که در دنیای اسلام، با زهد و فقر شروع شد، با عشق الهی و ذوق و وحدت در ایران توسعه یافت و به تکامل رسید. با نشر تصوف ایرانی، نه تنها در ایران، بلکه صوفیانی در نواحی روم، شام و هند به ارشاد و هدایت خلق پرداختند.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 145