دانشگاه آزاد اسلامی

واحد رشت

دانشکده علوم انسانی

پایان نامه برای اخذ درجه ی کارشناسی ارشد «M. A»

رشته : زبان و ادبیات فارسی

موضوع:

تحلیل و مقاسیه ی ساختاری غزلیات سعدی و انوری

استاد راهنما :

دکتر بهرام خشنودی

استاد مشاور :

دکتر سید حسن سید ترابی

بهمن 1392

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

عنوان                                                                                    صفحه

چکیده …………………………………………………………………………………………………………………. 1

فصل اول : کلیات تحقیق

1-1 مقدمه ی تحقیق ……………………………………………………………………………………………….. 3

1-2 بیان مسئله ………………………………………………………………………………………………………. 4

1- 3 سوالهای تحقیق ………………………………………………………………………………………………. 4

1-4اهمیت و ضرورت تحقیق ……………………………………………………………………………………. 5

1-5پیشینه ی تحقیق…………………………………………………………………………………………………. 5

1-6 اهداف تحقیق ………………………………………………………………………………………………….. 5

1-7 فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 6

1-8 روش تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 6

1-9 تعاریف واژه های کلیدی ……………………………………………………………………………………. 6

فصل دوم : مبانی نظری تحقیق

2-1. تعریف شعر …………………………………………………………………………………………………… 8

2-2. تعریف غزل …………………………………………………………………………………………………… 8

2-3. ساختارگرایی چیست ؟ …………………………………………………………………………………….. 9

2-4. شناخت تاریخی ساختارگرایی……………………………………………………………………………… 9

2-5. اصول ساختار گرایی ………………………………………………………………………………………… 11

فصل سوم : معرفی سعدی و انوری

3-1.  معرفی سعدی ……………………………………………………………………………………………….. 13

3-2.  آثار سعدی…………………………………………………………………………………………………….. 14

3-3.  معرفی انوری ………………………………………………………………………………………………… 14

3-4.  انوری از نگاه بزرگان ………………………………………………………………………………………. 14

3-5. آثار انوری ……………………………………………………………………………………………………… 15

3-6. ویژگی های آثار سعدی ……………………………………………………………………………………. 16

3-6-1. سهل و ممتنع ……………………………………………………………………………………………… 16

3-6-2. رعایت نکات دستوری به صحیح ترین شکل ………………………………………………………. 16

3-6-3. ایجاز…………………………………………………………………………………………………………. 16

3-6-4. موسیقی ……………………………………………………………………………………………………. 17

3-6-5. طنز و ظرافت ……………………………………………………………………………………………. 17

3-7.  ویژگی های زبان سعدی ………………………………………………………………………………….. 17

3-8.  برخی ویژگی های غزل سعدی ………………………………………………………………………….. 18

3-8-1. ویژگی های آوایی ……………………………………………………………………………………….. 18

3-8-2. ویژگی های واژگانی …………………………………………………………………………………….. 18

3-8-3. ویژگی های نحوی………………………………………………………………………………………… 19

3-8-4. ویژگی های بلاغی ………………………………………………………………………………………. 19

3-9. مضامین غزلهای سعدی …………………………………………………………………………………….. 20

3-10.  ویژگی های غزل انوری …………………………………………………………………………………. 20

3-10-1.  سهل و ممتنع بودن ……………………………………………………………………………………. 20

3-10-2.  ایجاز …………………………………………………………………………………………………….. 20

3-10-3.  موسیقی ………………………………………………………………………………………………….. 20

3-11.  مضامین غزل های انوری ………………………………………………………………………………… 21

فصل چهارم : تحلیل غزل ها

4-1.  غزلیات سعدی ………………………………………………………………………………………………. 23

4-1-1. روی تو خوش می نماید آیینه ی ما ………………………………………………………………….. 23

4-1-2. شب فراق که داند که تاسحر چند است …………………………………………………………….. 26

4-1-3. افسوس بر آن دیده که روی تو ندیده ست …………………………………………………………. 29

4-1-4. ای لعبت خندان لب لعلت که مزیده است ………………………………………………………….. 33

4-1-5. از هرچه می رود سخن دوست خوش تر است …………………………………………………… 38

4-1-6.  این بوی روح پرور از آن خوی دلبر است ………………………………………………………… 42

4-1-7. عیب یاران ودوستان هنر است…………………………………………………………………………. 46

4-1-8. هرکسی را نتوان گفت که صاحب نظر است ……………………………………………………….. 51

4-1-9.  فریاد من از فراق یار است ……………………………………………………………………………. 55

4-1-10. چشمت خوش است و بر اثر خواب خوش تر است …………………………………………… 57

4-2-11. عشرت خوش است و بر اثر خواب خوش تر است ……………………………………………. 60

4-1-12. درد عشق از تندرستی بهتر است …………………………………………………………………… 64

4-1-13. زِ هَرچه هست گزیر هست و ناگزیر از دوست ………………………………………………… 66

4-1-14. صبحی مبارک است نظر بر جمال دوست ……………………………………………………….. 69

4-1-15.  آن بِه که چون منی نرسد در وصال دوست …………………………………………………….. 73

4-1-16. گفتم مگر به خواب ببینم خیال دوست ……………………………………………………………. 76

4-1-17. صبح می خندد و من گریه کنان از غم دوست ………………………………………………….. 79

4-1-18. این مطرب از کجاست که بر گفت نام دوست ………………………………………………….. 82

4-1-19. تا دست ها کمر نکنی بر میان دوست …………………………………………………………….. 86

4-1-20. ای پیک پی خجسته که داری نشان دوست ……………………………………………………… 89

4-1-21. ز حدّ گذشت جدایی ما ای دوست ……………………………………………………………….. 93

4-1-22. آب حیات من است خاک سرکوی دوست ………………………………………………………. 96

4-1-23. مرا تو غایت مقصودی از جهان ای دوست ……………………………………………………… 99

4-1-24.  شادی به روزگار گدایان کوی دوست ……………………………………………………………. 102

4-1-25. صبح دم خاکی به صحرا بر باد از کوی دوست………………………………………………….. 105

4-1-26. به جهان خرم از آنم که جهان خرم از اوست ……………………………………………………. 108

4-1-27. از جهان برون نیامده جانانت آرزوست …………………………………………………………… 112

4-1-28. مرا خود با تو چیزی در میان هست  ……………………………………………………………… 116

4-1-29. بیا بیا که مرا با تو ماجرایی هست ………………………………………………………………….. 119

4-1-30. هرچه در روی تو گویند به زیبایی هست ………………………………………………………… 122

4-1-31. مشنو ای دوست که غیر از تو مرا یاری هست ………………………………………………….. 125

4-1-32.  هرکه هر بامداد پیش کسی ست …………………………………………………………………… 129

4-1-33. دردیست درد عشق که هیچش طبیب نیست ……………………………………………………. 132

4-1-34. خوش تر از دوران عشق ایام نیست ………………………………………………………………. 135

4-1-35. کیست آن کش سر پیوند تو در خاطر نیست ……………………………………………………. 138

4-1-36. ای که گفتی هیچ مشکل چون فراق یار نیست ………………………………………………….. 142

4-1-37. گر صبر دل تو هست و گر نیست …………………………………………………………………. 146

4-1-38. جان ندارد هر که جانانیش نیست…………………………………………………………………… 148

4-1-39. هرچه خواهی کن که ما را با تو روی جنگ نیست …………………………………………….. 151

4-1-40. با فراقت چند سازم برگ تنهاییم نیست ………………………………………………………….. 154

4-1-41. خبرت هست که بی روی تو آرامم نیست ……………………………………………………….. 158

4-1-42. هزار جهد بکردم که سرّ عشق بپوشم ……………………………………………………………… 161

4-1-43. از در درآمدی و من از خود به در شدم ………………………………………………………….. 165

4-1-44. در من این هست که صبرم ز نکو رویان نیست ………………………………………………… 168

4-1-45. روز وصلم قرار دیدن نیست ……………………………………………………………………….. 170

4-1-46. نه خود اندر زمین نظیر تو نیست …………………………………………………………………… 173

4-1-47. چو ترک دلبر من شاهدی به شنگی نیست ………………………………………………………. 175

4-1-48.  به کوی لاله رخان هر که عشق باز آید …………………………………………………………… 177

4-1-49. من خود ای ساقی از این شوق که دارم مستم …………………………………………………… 180

4-1-50. دل پیش تو و دیده به جای دگرستم ………………………………………………………………. 184

4-2. غزلیات انوری ……………………………………………………………………………………………….. 187

4-2-1.  جرمی ندارم بیش از این کز جان وفادارم ترا ……………………………………………………. 187

4-2-2.  ای کرده در جهان غم سمر مرا ……………………………………………………………………… 190

4-2-3.  گر باز دگر باره ببینم مگر او را ……………………………………………………………………… 192

4-2-4.  بتی دارم که یک ساعت مرا بی غم بنگذارد ………………………………………………………. 194

4-2-5.  حسن تو گر بر همین قرار بماند ……………………………………………………………………. 195

4-2-6.  گل رخسار تو چون دسته بستند …………………………………………………………………….. 197

4-2-7.  عالمی در ره تو حیرانند ………………………………………………………………………………. 199

4-2-8.  آن روزگار کو که مرا یار، یار بود …………………………………………………………………… 201

4-2-9.  ای دلبر عیار ترا یار توان بود ………………………………………………………………………… 203

4-2-10.  یا وصل تو را عنایتی باید ……………………………………………………………………………. 205

4-2-11.  ز عمرم بی تو درد دل فزاید ………………………………………………………………………… 207

4-2-12.  ای غم تو جسم را جانی دگر ……………………………………………………………………….. 208

4-2-13.  نگارا بر سر عهد و وفا باش ………………………………………………………………………… 210

4-2-14.  به جان آمد مرا کار از دل خویش…………………………………………………………………… 212

4-2-15.  ساقی اندر خواب شد خیز ای غلام ……………………………………………………………….. 213

4-2-16.  روی ندارم که روی از تو بتابم ……………………………………………………………………… 215

4-2-17.  کز نداند کز غمت چون سوختم ……………………………………………………………………. 217

4-2-18.  دل از خوبان دیگر بر گرفتم ………………………………………………………………………… 219

4-2-19.  برآنم کز تو هرگز برنگردم …………………………………………………………………………… 221

4-2-20.  بدان عزمم کهدیگر ره به میخانه کمربندم …………………………………………………………. 223

4-2-21.  زیر بار غمی گرفتارم …………………………………………………………………………………. 225

4-2-22.  دل باز به عاشقی در افکندم …………………………………………………………………………. 227

4-2-23.  تا به کوی تو رهگذر دارم ……………………………………………………………………………. 229

4-2-24.  هرچند غم عشقت پوشیده همی دارم ……………………………………………………………… 231

4-2-25.  جز سر پیوند آن نگار ندارم …………………………………………………………………………. 233

4-2-26.  یارم توایی به عالم یار دگر ندارم …………………………………………………………………… 235

4-2-27.  دل رفت و این بتر بر دلبر نمی رسم ……………………………………………………………… 237

4-2-28.  کار جهان نگر که جفای که می کشم ……………………………………………………………… 239

4-2-29.  ای آرزوی جانم در آرزوی آنم …………………………………………………………………….. 241

4-2-30.  ای دوست تر از جانم زین بیش مرنجانم ………………………………………………………… 242

4-2-31.  جانا ز غم عشق تو امروز چنانم ……………………………………………………………………. 244

4-2-32.  نگارا جز تو دلداری ندارم …………………………………………………………………………… 246

4-2-33.  بیا ای راحت جانم که جان را بر تو افشانم ………………………………………………………. 248

4-2-34.  من که باشم که تمّنای وصال تو کنم ………………………………………………………………. 250

4-2-35.  دل را به غمت نیاز می بینم ………………………………………………………………………….. 252

4-2-36.  سر آن دارم کامروز بر یار شوم …………………………………………………………………….. 254

4-2-37.  آخر به مراد دل رسیدیم ……………………………………………………………………………… 257

4-2-38.  بی تو جانا زندگانی می کنم …………………………………………………………………………. 259

4-2-39.  تا رخت دل اندر سر زلف تو نهادیم ……………………………………………………………… 261

4-2-40.  ای روی خوب تو سبب زندگانیم ………………………………………………………………….. 263

4-2-41.  درمان دل خود از که جویم ………………………………………………………………………….. 265

4-2-42.  ای بندۀ روی تو خداوندان …………………………………………………………………………… 267

4-2-43.  عاشقی چیست مبتلا بودن …………………………………………………………………………… 270

4-2-44.  هم مصلحت نبینی رویی به ما نمودن ……………………………………………………………… 273

4-2-45.  آتش ای دلبر مرا بر جان مزن ………………………………………………………………………. 275

4-2-46.  به عمری آخرم روزی وفا کن ……………………………………………………………………… 277

4-2-47.  ای بت یغما دلم یغما مَکن…………………………………………………………………………… 279

4-2-48.  ز من حجره خویش پنهان مکن ……………………………………………………………………. 281

4-2-49.  ایمن ز عارض تو این خط سیاه تو ………………………………………………………………… 282

4-2-50.  مرا وقتی خوش است امروز و حالی ……………………………………………………………… 284

فصل پنجم : نتایج پژوهش و ارائه ی پیشنهاد

5-1.  نتیجه …………………………………………………………………………………………………………… 287

5-2.  پیشنهاد ……………………………………………………………………………………………………….. 288

نمودارها  ……………………………………………………………………………………………………………… 289

منابع    296

فهرست نمودارها

عنوان                                                                                                          صفحه

1-نمودار انواع مضمون در غزلیات سعدی …………………………………………………………………….. 290

2-نمودار انواع مضمون در غزلیات انوری ……………………………………………………………………… 291

3-نمودار انواع وزن در غزلیات سعدی  ……………………………………………………………………….. 292

4-نمودار انواع وزن در غزلیات انوری …………………………………………………………………………. 293

5-نمودار انواع بحر در غزلیات سعدی …………………………………………………………………………. 294

6-نمودار انواع بحر در غزلیات انوری  …………………………………………………………………………. 295

چکیده

غزل، یکی از قالبهای مهم و پر کاربرد شعر فارسی است. سعدی و انوری، دو شاعر برجسته ی ایرانی در این حوزه به شمار می روند. تحلیل و پژوهش ساختاری شیوه علمی نوینی است که می تواند به شناخت کیفیت آثار ادبی کمک شایانی کند. غزلیات سعدی و انوری به لحاظ بهره مندی از زبان، موسیقی و مضامین نزدیک به هم و مشترکات فراوان دیگر ، قابل مقایسه هستند. این آثار گنجینه‎ای از هنرهای بلاغی و ترفندهای ادبی هستند و در این پژوهش، کوشش شده است با بررسی مو شکافانه ی غزلیات این دو شاعر بزرگ، در حیطه ساختار، کیفیت اشعار و هنر شاعران با هم مورد مقایسه قرار گیرد. نتیجه بدست آمده نشان می دهد غزلیات سعدی برخلاف انوری ، به ابتکار مضمون مشخص نمی شود و با توسل به استعاره و کنایه و تشبیهات خاص تازگی پیدا نمی کند. سخنان سعدی در یک سطح قرار دارد و نشیب و فراز آن چون انوری محسوس نیست.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 205