فصل اوّل :

 کلّیات

1-1-مقدّمه

همواره توسعه و رشد علمی مقدّمه و نوید بخش شکوفایی تمدّن­ها و جوامع بوده است. یکی از مهمترین رمزهای ظهور و شکوفایی هر تمدّنی، ضرورت تعلیم و تعلّم و توسعه­ی علمی است. با نگاهی به تمدّن اسلامی در سده­های میانه و تمدّن غرب امروز به این نکته می­توانیم پی­ببریم. در مقابل ضعف علمی یکی از مهمترین دلایل ناتوانی جوامع در عرصه­های مختلف داخلی و خارجی می­باشد و تا این ضعف جبران نشود امیدی بر حلّ مشکلات نخواهد بود. در این راستا در برخی از شاخه­های علمی مانند علوم دقیقه – ریاضیات، شیمی، فیزیک، پزشکی، شاخه­های مختلف مهندسی و… – میتوان دست به کپی­برداری زده و با به خدمت گرفتن دستاوردهای علمی دیگران بر ضعف علمی در این ابعاد غلبه کرد. امّا در حوزه­ی علومانسانی مسأله به گونه­ی دیگری است. ویژگی خاص علومانسانی ایجاب می­کند که این علوم را در بستر زمانی، مکانی و اندیشه­ای خود مورد بررسی قرار دهیم. کپی­برداری نابجا و استفاده­ی این علوم در شرایط زمانی، مکانی و اندیشه­ای دیگر، نه تنها نمی­تواند مشکلی را بر طرفکند حتّی باعث ایجاد بحران­ها و مشکلات گوناگون بیشتری نیز میشود.

در این میان رشته­ای مانند علوم سیاسی به عنوان « مجموعه­ای از آگاهی­های اجتماعی که وظیفه­ی آن شناخت منظم اصول و قواعد حاکم بر  روابط سیاسی میان نیروهای اجتماعی در داخل یک کشور، و روابط دولت­ها در عرصه­ی بین­المللی است.» ( عالم، 1379: 31 ) اهمیّت ویژه­ای دارد. بسیاری از نظریات و مفاهیم علوم سیاسی در بستر زمانی بعد از رنسانس، در حوزه­ی اروپای غربی و در غالب پارادایم اومانیسم و لیبرالیسم مطرح شده است. استفاده آن در شرایط زمانی، مکانی و اندیشه­ای دیگر آثاری به مراتب مخرب­تر از سایر شاخه­های علومانسانی دارد. تغییر هویّت و ماهیّت سیاسی –اجتماعی یک جامعه و نظام سیاسی حاکم بر آن که حتّی می­تواند مقدّمه­ای بر تغییر عقاید و باورهای یک جامعه شود از مهمترین آثار آن است.

در این میان جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور اسلامی که داعیه­دار برقراری نظام سیاسی مبتنی بر اسلام است نمی­تواند از نظریات و مفاهیم مطرح در علوم سیاسی­ای استفادهکند که کمترین سنخیتی با افکار و اندیشه­های اسلامی داشته و در بستر دیگری رشد نموده­اند. استفاده از چنین اندیشه­هایی خطر تغییر هویّت و ماهیّت نظام سیاسی واجتماعی کشور اسلامی ایران را به دنبالخواهد داشت. اینجاست که بحث لزوم جنبش نرم­افزاری و تولید علم مطرح شده و به فرموده­ی مقام معظّم رهبری حیات و ممات نظام جمهوری اسلامی به این امر بسته است.

چنانچه جامعه­ی علمی و نخبگان ما در حوزه­ی علوم سیاسی به سمت جنبش نرم­افزاری و تولید علم حرکت نکرده و اقدام به بومی­سازی آن نکنند باید منتظر چنین عواقبی بود.

2-1-طرح مسأله

علوم سیاسی از آن دست رشته­هایی است که نقش بسیار مهمی در شناخت و مدیریت جوامعانسانی دارد. هماره تغییر و تطورهایی که در این رشته رخ می­داده سرمنشأ حرکت­های بزرگ در تاریخ بوده است. در واقع به نوعی می­توان علوم سیاسی را علم درمان دردهای یک جامعه دانست. نکته­ای که در  اینجا مهم به نظر    می­رسد این است که این علم به شدّت متأثر از متن فلسفی، اجتماعی، فرهنگی و حتّی اخلاقی­ای است که در آن شکل می­گیرد و مبتنی بر همان متن به ارائه­ی راهکار می­پردازد. بنابراین بین علوم سیاسی و آن جامعه­ای که  این علم در آن شکل گرفته است ارتباط عمیقی وجود دارد. امروزه اکثر نظریاتی که در حوزه­ی علوم سیاسی مطرح است متأثر از فضای بعد از رنسانس و عصر روشنگری است.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 70