چکیده:

استان سمنان با ارتفاع متوسط m 1130 از سطح دریا در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر ایران واقع شده که دارای آب و هوای خشک، معتدل، کم­آب بوده و غالبیت اصلی ماهیان این استان را خانواده بزرگ کپورماهیان نظیر کپور معمولی، خیاطه، کولی، سیاه­ماهی تشکیل داده است. نمونه­برداری انگلی ماهیان استان در 6 ایستگاه تحقیقاتی از قسمت­های بالا و پایین­دست رودخانه­های­ حبله­رود، چشمه­علی و سد شهید شاه­چراغی طی 6 ماه از بهمن­ماه 1392 الی تیرماه 1393 با صید 150 قطعه ماهی توسط تورهای صیادی انجام پذیرفت. از بررسی ضایعات میکروسکوپی پوست، آبشش، باله‌ها و چشم ماهیان 8 جنس از 2 رده مختلف انگلی نظیر: 1 جنس Ligula intestinalis از رده Cestoda و 7 جنس از رده Monogenea شامل 2 جنس Gyrodactylus .sp ،1 جنس Dactylogyrus .sp ، 1جنس Dactylogyrus lenkorani ، 2 جنس Paradiplozoon .sp و1 جنس Diplozoon megan شناسایی گردید. ماهیان کپور و کولی به ترتیب با 3 و1 جنس بالاترین و پایین­ترین تنوع و تراکم انگلی و رده Monogenea با 7 جنس و Cestoda با 1 جنس به ترتیب بیشترین و کمترین حضور را در ماهیان منابع­آبی استان­سمنان داشتند همچنین 2 جنسParadiplozoon .sp و Gyrodactylus .sp از اندام ماهیان­کپور و خیاطه به صورت مشترک گزارش گردید. آنالیز واریانس طول و وزن ماهیان نشان از همبستگی ناقص و مستقیم ماهیان­کپور و خیاطه و همبستگی ناقص و معکوس سیاه­ماهیان دارد، نتیجه اینکه با افزایش طول و وزن کپورماهیان فقط درصد آلودگی و در ماهیان خیاطه با افزایش معیار طول درصد و شدت آلودگی انگلی آنان افزایش یافته اما در سیاه­ماهیان با کاهش طول و وزن فقط شدت آلودگی آنان با افزایش همراه بوده است.

 مقدمه:

توسعه آبزی­پروری در تأمین نیازهای تغذیه­ای بشر و اقتصاد ملل مختلف نقش بسیار مهمی دارد لذا کشور ایران نیز با توجه به موقعیت جغرافیایی، شرایط آب و هوایی و برخورداری از منابع­آبی مختلف در برگیرنده گونه­های مختلف و متنوعی از ماهیان می­باشد که هر یک پذیرای انگل­های متفاوتی بوده و این موضوع اهمیت بررسی انگلی ماهیان را بسیار پر رنگ­تر می­نماید (عباسی، 1373). یکی از عوامل تامین نیازهای پروتئینی کشور ما بهره­برداری مناسب از آب­های داخلی و پرورشی انواع آبزیان می­باشد بنابراین شناخت عوامل مضر در توسعه پرورش ماهیان برای کاهش ضایعات و پیشگیری از بیماری­ها ضرورت دارد بدین صورت که انگل­ها موجب کاهش رشد، تاخیر در بلوغ جنسی و یا عقیمی و مرگ و میر ماهیان می­شوند و اغلب زمینه را برای بیماری­های میکروبی، ویروسی و خارجی فراهم می­سازند. یکی از شرایط تولید آبزیان، حفظ بهداشت و جلوگیری از بروز بیماری­ها آن­ها می­باشد لذا برای مقابله با شیوع بیماری­های انگلی و خسارات ناشی از آن در یک منطقه فقط شناسایی انگل­ها کافی نمی­باشد بلکه شناخت انگل­های ماهیان در مناطق اکولوژیکی مختلف، مطالعه بوم شناختی، همه گیرشناسی آن­ها، شناخت دقیق روابط متقابل بین انگل و میزبان و رابطه آن دو با محیطی که در آن زندگی می­کنند ضرورت دارد (جلالی، 1377).

امروزه بسیاری از کشورهای پرورش­دهنده آبزیان از بروز بیماری­های آبزیان رنج می­برند. این در حالی است که فقدان قوانین و مقررات جامع در مورد بیماری­های آبزیان سبب شده که بسیاری از بیماری­های خطرناک از ناحیه­ای به ناحیه دیگر و از کشوری به کشور دیگر انتشار یافته و در پاره­ای از موارد موجب ورشکستگی و برچیده شدن آبزی­پروری در این مناطق شود. از جمله عوامل بیماری­زا میتوان به حضور انگل­ها اشاره نمود که این عوامل به خصوص در ماهیان هرز غیربومی گستردگی بیشتر داراست همچنین سدهای ذخیره آب که نقش اساسی در ذخیرۀ آب جهت مصارف کشاورزی و آشامیدنی برخوردارند از نظر سلامتی، بهداشت جامعه و آلودگی ماهیان موجود در این منابع آبی به دلیل احتمال انتقال آن­ها به انسان و یا سایر جانوران مورد بررسی قرار می­گیرد. امروزه با توجه به گسترش فضاها یا شبکه­های آبی همانند کانال­ها، شبکه­های آبیاری و دریاچه­های پشت سدها توجه فزاینده­ای به استفاده بهینه از این منابع از جنبه آبزی­پروری در سطح جهان بوجود آمده است (عباسی، 1373). با توجه به توسعه پرورش ماهی در استان سمنان و امکان انتقال آلودگی­های انگلی از ماهیان بومی به ماهیان پرورشی، انجام مطالعات انگل­شناسی ضرورت دارد.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 68